YEŞİLOĞLU POLİETİLEN TEMİZ SU BORULARI

• En az 50 yıl ömürlüdür.[1]
• Yatırım maliyetinde tasarruf sağlar.[2]
• Darbe mukavemeti çok yüksektir.
• %350’nin üstünde uzama kabiliyetiyle olağanüstü esnektir.[3]
• Pratik döşeme kolaylığı sağlar.[4]
• Nakliyede tasarruf sağlar.[5]
• Korozyona uğramaz.[6]
• Daha yüksek debi sağlar.
• Kesin sızdırmazlık sağlar.
• Kimyasallara ve topraktaki aşındırıcılara dirençlidir, çürümez ve aşınmaz.
• Özel olarak 50 bar basınca kadar her türlü basınç sınıfında üretilir.[7]
• İstenilen ebatta, boyda, düz kesim veya 110 mm çapa kadar kangal olarak üretilebilir.
• Sağlığa uygundur, suyun tadını ve kokusunu bozmaz.
• Kalitesi yıllar boyu sayısız bağımsız laboratuvar ve kullanıcı tarafından onaylanmıştır.
• Deprem ve heyelan gibi yer hareketlerinden etkilenmez.[8]
• Güneşin UV ışınlarına karşı dayanıklıdır.
• Pürüzsüzlüğünden dolayı iç yüzeyde partikül tutunumuna ve kesit daralmalarına kapalıdır.
• Dışarıdan bitki ve ağaç köklerinin nüfuzuna kapalıdır.

TS EN 12201-2+A1 Standardına Göre Deneyler

• 20 °C’ta hidrostatik mukavemet (TS EN ISO 1167-1, 1167-2)
• 80 °C’ta hidrostatik mukavemet (TS EN ISO 1167-1, 1167-2)
• Kopmada boyca uzama (TS EN ISO 6259-1, 6259-3)
• Erimiş kütle akış hızı
• Yükseltgeme indüksiyon süresi
• Boyca kararlılık
• Su kalitesine etkisi (milli mevzuatlar)

Anma Basıncı - Et Kalınlığı Formülü

• Boru dış çapının et kalınlığına oranı SDR olarak adlandırılır:

SDR=Boru Dış ÇapıEt Kalınlığı

• SDR’nin bir eksiğinin yarısı ise boru serisi (S) olarak adlandırılır:

S=SDR-12

Örnek olarak, 180 mm dış çaplı, 20 mm et kalınlıklı bir borunun SDR değeri 9, boru serisi ise 4’tür.

MRS (minimum required strength) değeri ise hammaddenin ISO 9080 testine göre, 20 °C’ta, 50 yıl tasarım ömründeki minimum gücünün regresyon analiziyle hesaplanmış değeridir. Bu değer PE 100 hammadde sınıfı için 10 MPa, PE 80 için 8 MPa, PE 63 için 6,3 MPa, PE 40 için 4 MPa’dır.

Tasarım gerilmesi, σs, ise hammadde MRS değerinin bir servis (tasarım) katsayısı C’ye bölünmesiyle elde edilir ve bu katsayısı polietilen borular için TS EN 12201-2+A1 standardında 1,25 olarak kabul edilmiştir:

σs=MRSC=MRS1,25

• Son olarak, anma basıncı da borunun et kalınlığı ve hammaddenin MRS değerine göre aşağıdaki eşitlikle bulunur:

PN=10σsS=20σsSDR-1=16MRSSDR-1

Örnek olarak, 180 mm dış çaplı, 20 mm et kalınlıklı, PE 100 hammaddeli bir borunun anma basıncı 16 . 1018020- 1=20 bar olur.

Debi Hesabı

Borunun kesitinden bir saniyede geçen akışkanın hacmi debi olarak adlandırılır. Birimi m³/sn’dir ve aşağıdaki şekilde hesaplanır:

Q=vA=vπR-2e22

Burada;

• Q: debi (m³/sn)
• v: akışkanın akış hızı (m/sn)
• A: borunun iç kesit alanı (m²)
• R: boru dış çapı (m)
• e: boru et kalınlığı (m)

Serbest Su Akışında Debi Hesabı (Hazen–Williams eşitliği)

Bir boruda, 4 – 25 °C sıcaklıkta, serbest akış halindeki suyun akış hızı Hazen-Williams eşitliğine göre aşağıdaki şekilde hesaplanır:

v=k x C x rh0,63 x S0,54

Burada;

• v: suyun akış hızı (m/s)
• k: 0.849 çevrim faktörü (SI birim sisteminde)
• C: borunun pürüzlülük katsayısı
• rh: hidrolik yarıçap (m)
• S: hat eğimi (m/m)

Polietilen borularda pürüzlülük katsayısı, C, 140’a eşit kabul edilir. Hidrolik yarıçap, r, ise borunun akışkan geçen iç kesitinin alanının çevresine oranıdır ve aşağıdaki şekilde hesaplanır:

rh=πR-2e222πR-2e2=R-2e4

Burada;

• R: boru dış çapı
• e: boru et kalınlığı

Hat eğimi S ise borunun uç noktaları arasındaki yükseklik farkının boru uzunluğuna oranına eşittir. Örneğin, 12 metrelik bir borunun başlangıç ve bitiş noktaları arasında 3 metre yükseklik farkı varsa hat eğimi S 3/12=0,25’e eşittir.

Serbest su akışındaki debi ise debi formülü Q=vA ile Hazen–Williams eşitliğinin birleştirilmesiyle aşağıdaki şekilde bulunabilir:

Q=vA=k C R-2e40,63 S0,54 πR-2e22=kπ41,63 C R-2e2,63 S0,54

Bu eşitlikteki kπ41.63  sabiti yaklaşık 0.2784 alınabilir. Bir başka bakış açısından, belirli bir debiyi oluşturmak için gerekli hat eğimi aşağıdaki şekilde hesaplanabilir:

S=Q1/0,5441,63kπ1/0,54C1/0,54R-2e2,63/0,54≈Q1,85210,674C1,852R-2e4,8704

YUMUŞAK POLİETİLEN (PE 40) BASINÇLI İÇME ve KULLANMA SUYU BORULARINA AİT TEKNİK BİLGİ